Hoe werkt de Edge-On-Up BESS scherptetest?
De Edge-On-Up scherptetesters meten op wetenschappelijke wijze de scherpte van je messen. Zo krijg je meer inzicht in de echte scherpte van je messen. Zo verbeter je jouw slijpskills of check je de staat van je collectie. Maar hoe werken deze BESS-gecertificeerde scherptetesters eigenlijk? Knivesandtools legt het uit.
Wat is de BESS standaard?
De standaard die gebruikt wordt voor het vaststellen van de scherpte van messen is de BESS: Brubacher Edge Sharpness Scale. Deze schaal is ontwikkeld door Mike Brubacher, eigenaar van Edge-On-Up. Hij heeft een achtergrond in het ontwikkelen van sensors en tests in verschillende branches. In 2012 stortte hij zich op het bedenken en ontwikkelen van een standaard die de scherpte van messen en naalden zou kunnen meten. Het resultaat is de BESS-standaard die onder kenners en liefhebbers inmiddels is geadopteerd als een van de meest gebruiksvriendelijke methoden om de scherpte van een mes te kwantificeren.
Hoe werkt het?
In een houder bevindt zich een dun stuk synthetisch draad. Met het mes snijd je de draad in één beweging door. De weegschaal onder de houder meet de maximaal uitgeoefende druk: dat is je testresultaat. De druk in grammen is de waarde op de BESS C-schaal. Een goed vergelijkbare standaard voor scherpte en een van de weinige manieren om scherpte te kwantificeren.
Wat zegt een BESS waarde?
De BESS-waarde is het maximale gewicht dat nodig is om het mes door een gecertificeerd testmedium te duwen. Hoe scherper het mes, hoe minder gewicht er nodig is. Een lagere score is dus scherper dan een hoge score. Doordat alle tests met hetzelfde testmedium uitgevoerd worden zijn er goede vergelijkingen mogelijk.
De BESS Schaal
Omdat een getal weinig zegt als je er geen context bij hebt is er een tabel opgesteld waarop je ziet hoe de score zich verhoudt op de totale schaal. Van de 2000 BESS die je nodig hebt om met een ongeslepen mes het testmedium door te snijden, tot de 0-score: de ultieme scherpte. Toegegeven: er zijn weinig messen die in de buurt van de 0 BESS komen. Een dubbelzijdig geslepen scheermes zit rond de 50 BESS, om je een idee te geven.
Voordelen van de BESS schaal van scherpte
Met de BESS kan iedereen zonder veel moeite de scherpte van een mes testen. De Edge-OnUp-testapparatuur is relatief voordelig verkrijgbaar. Je hebt dus geen half laboratorium nodig om tot een betrouwbaar resultaat te komen. Zolang iedereen maar de gecertificeerde apparatuur en het gecertificeerde testmedium gebruikt. Hierdoor meet je op een juiste manier exact hetzelfde als alle andere gebruikers ter wereld. Zo is vergelijken eenvoudig.
BESS zorgt ook voor duidelijkheid. Abstracte omschrijvingen als ‘scheermesscherp’, ‘loeischerp’, ‘superscherp’ worden vervangen door een waarde. Maar ook ‘vrij bot’ kent ineens een waarde die vergelijkbaar is met andere waarden.
Met de BESS methode meet je toch eigenlijk maar één klein deel van de snede?
Het klopt dat je op één klein deel van de snede meet. Maar dat weerhoudt je er niet van om de snede op bijvoorbeeld drie plekken te meten: bij de punt, in het midden en bij de hiel van de snede. Dan kun je op basis daarvan een gewogen gemiddelde weergeven door de drie waarden bij elkaar op te tellen en te delen door drie.
Wat is het verschil tussen de BESS A en de BESS C schalen?
In principe gaan we tegenwoordig altijd uit van de C-schaal. De Edge-On-Up-meetinstrumenten meten in de C-schaal. Maar uit het verleden komen nog wel eens resultaten voorbij op de BESS A-schaal. Dat zit zo: bij de eerste introductie van de BESS-schaal ging Brubacher uit van een analoge testmethode die hij op dat moment gebruikte. Maar toen hij verder kwam in zijn research & development stapte hij over op hoogwaardige, digitale meetapparatuur. Hierdoor was ook de meting van nog scherpere snedes mogelijk. Hierop definieerde hij de BESS C-schaal: feitelijk hetzelfde als de BESS A, maar met een stukje extra ruimte in de lagere waarden. Wil je een BESS A-waarde omrekenen naar BESS C, dan tel je er simpelweg 50 bij op. Van BESS C naar BESS A haal je er 50 vanaf tot je op 0 uitkomt. Precies daarom voegde Brubacher dit stukje extra meetbereik toe.
Edge-On-Up Scherptetesters: must-haves voor scherptefreaks
Voor liefhebbers van echt scherpe messen zijn de scherptetesters van Edge-On-Up simpelweg must-haves. Wanneer je zelf steeds beter wilt slijpen, of je slijpspullen op een betrouwbare manier wilt testen is een goed meetinstrument onmisbaar. Zo bepaal je wat de invloed van die extra stap in je slijpproces is. Maar ook voor verzamelaars van messen bieden de testers van Edge-On-Up meerwaarde. Zo bepaal je nu op basis van data of je messen een slijpbeurt kunnen gebruiken, en niet langer op gevoel.
En denk ook aan de tweedehandsmarkt voor messen: hoe mooi is het om te kunnen zeggen dat een mes nog 156 BESS scherp is wanneer je hem verkoopt? Dan snapt iedereen dat dat erg indrukwekkend is. Of bij een mes in mindere staat kan iedereen op de BESS-schaal zien dat hij bij een waarde van 543 BESS een slijpbeurt kan gebruiken.
